Olej kokosowy zaczął powoli wypierać dotychczasowe oleje, takie jak słonecznikowy czy rzepakowy. Olej kokosowy, zaliczany do olei roślinnych coraz częściej znajduje swoje stałe miejsce w niejednej kuchni, będąc nieustannie używanym przy przygotowywaniu wielu dań. Sięgamy po niego, ponieważ jest zdrowszy. Jednak co dokładnie należy rozumieć poprzez słowo „zdrowszy”? Jakie właściwości ma olej kokosowy i czy warto używać go w codziennej diecie?

Olej kokosowy rafinowany i nierafinowany

Olej kokosowy jest olejem roślinnym pozyskiwanym w wyniku tłoczenia oraz rozgrzania kopry, czyli twardego miąższu orzechów palmy kokosowej. Olej ten poza przemysłem spożywczym jest stosowany także przy produkcji kosmetyków takich jak balsamy do ciała, maski do włosów lub olejki do masażu.

Olej kokosowy występuje w dwóch odmianach, jako olej rafinowany oraz nierafinowany. Kluczową rolę ma rozróżnianie tych dwóch rodzajów, ponieważ zachodzą między nimi pewne różnice.

• Olej kokosowy nierafinowany jest tłoczony na zimno. To właśnie taki proces jego otrzymywania sprawia, że ma on znacznie więcej właściwości korzystnych dla naszego zdrowia niż olej rafinowany. Sposób jego uzyskiwania ma także wpływ na cenę, która niestety jest nieco wyższa.  To, co go wyróżnia to przede wszystkim delikatny kokosowy aromat oraz smak. W stanie stałym ma kolor biały, natomiast po stopieniu przybiera lekko żółtą barwę. Poza sztuką kulinarną używany jest także w przemyśle kosmetycznym, gdyż bardzo dobrze nawilża i regeneruje skórę oraz poprawia strukturę włosów i rzęs.
• Olej kokosowy rafinowany jest określany jako mniej zdrowy rodzaj oleju kokosowego, a to za sprawą odmiennego sposób jego pozyskiwania. Ulega on bowiem procesowi rafinacji (oczyszczania), który jest czynnością skomplikowaną, odbywającą się w wysokich temperaturach oraz przy użyciu specjalnych do tego preparatów. Na kolejnym etapie jest on destylowany, gdzie pozbywa się swojego kokosowego zapachu oraz smaku. Końcowy zabieg to filtracja. Co się z tym wiąże? Olej w ten sposób powstały po pierwsze traci niektóre cenne dla zdrowia właściwości, a także staje się bezzapachowy oraz bezsmakowy. Ma znacznie wyższą temperaturę dymienia –  204°C (olej nierafinowany 177 °C), dlatego też uważa się, że jest on lepszym rodzajem oleju do smażenia, grillowania czy pieczenia.

Właściwości oleju kokosowego. Czy olej kokosowy jest zdrowy?

Problematyka związana ze super właściwościami oleju kokosowego powraca jak bumerang. Jedni uważają, że jest to produkt niezwykle cenny dla naszego organizmu, drudzy natomiast studzą ten entuzjazm, twierdząc, że jego prozdrowotne właściwości nie są aż tak oczywiste. Czyli jak to zwykle bywa – ile zdań tyle opinii. Są tacy, którzy zachwalają olej kokosowy, jak i ci, którzy obstają przy tradycyjnych olejach.

Skąd biorą się te wątpliwości i podzielone zdania? Otóż cały problem dotyczy zawartych w oleju koksowym kwasów tłuszczowych. Kwasy te dzielą się na „dobre i złe”. Pierwsze z nich to kwasy nienasycone, których w oleju koksowym jest jedynie około 8%, natomiast resztę stanowią kwasy nasycone, które podnoszą poziom złego cholesterolu (LDL). Jednak okazuje się, że nawet one mogą mieć różną budowę oraz właściwości, co zatem wpływa na różny stopień zawartych w nich cennych dla zdrowia składników.

Jakie właściwości ma olej kokosowy?

• Zawarty w nim kwas kaprylowy ma właściwości wspomagające walkę z grzybicą.
• Olej kokosowy zawiera również kwas laurynowy, który jest doskonałym środkiem wzmacniającym nasz organizm oraz ma także działanie bakteriobójcze.
• Olej kokosowy wspomaga odchudzanie. Kwasy MCT (Medium-Chain Triglicerydes) zwiększają spalanie kalorii w ciągu doby nawet o 5%, co może prowadzić do utraty wagi, a ponadto są wykorzystywane jako szybkie źródło energii oraz pomagają zmniejszać apetyt.
• Normalizuje poziom cholesterolu, nie podnosi poziomu insuliny we krwi, co ma znaczenie dla osób z cukrzycą.
• Nie obciąża woreczka żółciowego, trzustki i wątroby podczas procesu trawienia.
• Olej kokosowy działa na demencję. A to za sprawą trójglicerydów średniołańcuchowych, które pomagają w leczeniu chorób takich jak Parkinson i Alzheimer.

To jaka właściwie jest prawda o oleju koksowym? Czy moda na niego ma głębszy sens? 

Na to pytanie nie ma niestety jednoznacznej odpowiedzi. Zdania są tu podzielone, ponieważ znaleźć można zarówno zwolenników oleju kokosowego jak i osoby, uważające, że jest to produkt grubo przereklamowany i niepotrzebnie zaliczany do tak zwanego superfood. Na pewno to olej kokosowy nierafinowany ma więcej cennych dla zdrowia składników, natomiast z drugiej strony olej kokosowy rafinowany jest jednym z lepszych olei rafinowanych na świecie, a i jego właściwości nie należy lekceważyć.

Najważniejsze jest to, aby wszystko stosować z umiarem, w rozsądnych ilościach, bez nadmiernego obżerania się. Nie ma sensu popadać w skrajności, gdyż to właśnie zachowanie bilansu jest kluczem do sukcesu.